Deprem Fırtınası Nedir? İzmir’de Neden Çok Deprem Oluyor
Ege Bölgesi’nde Büyük Bir deprem mi Bekleniyor
Deprem Fırtınası Nedir? İzmir’de Neden Çok Deprem Oluyor İzmir deprem bölgesidir aslında Ege Bölgesi ve Ege Denizi binlerce fay hattının yer aldığı alanlardır. Ege’de deprem fırtınası olarak bilinen art arda gelen depremler bölgenin fay hattı üzerinde olmasındandır. Kandilli rasathanesi son depremleri yayınladığı sayfada Ege Bölgesi’nde her gün yüzlerce depremi listeler. Bu depremlerin çoğunu hissetmeyiz. Ege’de deprem fırtınası olup olmadığını daha yakından inceleyelim.
Deprem Fırtınası Nedir?
Ege Bölgesinde her gün peş peşe deprem oluyor. Deprem Fırtınası Nedir? Bölgede yüzlerce fay hattı olması bu durumu olağan yapıyor. Ancak son 1 yıl içinde bu kadar sık deprem olması herkesi korkutuyor. Kimileri bunu çok normal görürken kimileri buna Ege’de deprem fırtınası adı veriyor.
Deprem fırtınası meteorolojik bir olay değildir. Fırtına kelimesi bize rüzgarın hızlı ve uzun süreli hatta peş peşe esmesini hatırlatıyor. Bu bakımdan depremin de peş peşe olması fırtına kelimesiyle bağdaştırılmış. Böylece deprem fırtınası tabiri ortaya çıkmıştır. Deprem fırtınası çok büyük bir depremin habercisi değildir. Bu sadece peş peşe deprem olmasını ifade eder.
Ancak peş peşe deprem olması insanları huzursuz eder. Çünkü normalin dışındaki bir sıklıkla olması normal değildir. Bu da hem insanları hem de bilim adamlarını tedirgin eder. Deprem fırtınası üzerine bilim adamları da çeşitli görüşler ifade eder. Bu görüşlerin hiç biri kesin değildir çünkü deprem önceden tahmin edilen bir doğal afet değildir. Ancak deprem bilimcilerin yerin altını incelemesiyle bazı veriler elde edilebilir. Bu veriler yorumlanır ve bir fikir olarak ortaya çıkar. Bu fikirler yine de düşündürücü olmakta ve tedirginliği ortaya çıkarmaktadır. İşte bu tedirginliği daha iyi anlamak için İzmir’in ve daha kapsamlı olarak Ege Bölgesi’nin depremsellik durumunu biraz olsun bilmekte fayda vardır.
İzmir’de Neden Çok Deprem Oluyor
Ege Bölgesi, Marmara fayı kadar büyük deprem üretemese de yıkıcı boyutta deprem üretebilecek fay hatlarını barındırır. İzmir’de Neden Çok Deprem Oluyor Son zamanlarda İzmir’de deprem sıklığının artması ve daha geniş alanda Ege Bölgesinde hatta Ege Denizi’ni de içine alan geniş alanda bu sıklığın artması alanın deprem olasılığının konuşulmasını arttırmıştır.
Kuzeyde Çanakkale güneyde Akdeniz’e kadar olan sahada meydana gelen depremler Batı Anadolu Fay Hattı sisteminin ürettiği depremlerdir. Bu fay hatları Ege bölgesinin kuzey güney yönünde açılmasıyla oluşuyor. Yani Ege bölgesi karasıyla deniziyle aslında bölgeyi oluşturan yerin altındaki plakanın gittikçe genişleyip açılmasıyla depremlere sahne oluyor. Bu açılma yer kabuğunun bir takım parçalarının fay boyunca çökmesi ile depremleri oluşturuyor. Anlaşılan o ki Batı Anadolu Faylarının olduğu plaka daha sık harekete geçti.
Yer kabuğunun Ege Bölgesindeki levha parçası harekete geçtiği için bölge sıklıkla deprem yaşıyor. Bu durum başka levhaların da itme kuvvetiyle artış gösteriyor. Deprem Fırtınası Nedir? İzmir’de Neden Çok Deprem Oluyor Zaten Türkiye toplamında baktığımız zaman yurdumuzun genelinde deprem sayısında bir artış gözüküyor. Ancak bu artış Batı Anadolu Fay zonunda daha fazla görülüyor. Çünkü bu fay zonu irili ufaklı bir çok faydan oluşuyor. Yani Büyük Marmara Depremi’nin beklendiği Kuzey Anadolu Fayı daha az ama daha şiddetli depremler oluşturabilirken, İzmir’de sürekli deprem oluşturan Batı Anadolu fay zonu daha sık ama daha küçük depremler oluşturuyor. Bu durum yer kabuğunu oluşturan levhaların ve bu levhalardaki fayların çokluğu ve büyüklüğüyle ilgilidir.
Ege Bölgesi’nde bu derece sıklığı artan depremler aslında Türkiye genelindeki depremselliğin artmasıyla ilgilidir. Bu fay zonları birbiriyle ilgili olmasa da aslında aynı coğrafyayı oluşturan komşu plakaların birbiriyle ilişkileriyle alakalıdır.
Ege Bölgesi’nde Büyük Bir deprem mi Bekleniyor
Ege bölgesindeki depremlerin artması bölgede büyük bir deprem olacak hissini hepimize hissettirdi. Ege Bölgesi’nde Büyük Bir deprem mi Bekleniyor Ancak unutmamak gerekir ki Türkiye bir deprem ülkesidir ve bu duruma alışık olmalıyız. Ege bölgesinde ve İzmir’de büyük bir deprem beklentisi aslında beklenen büyük İstanbul depremi kadar beklenen bir olasılıktır. Ancak 2 önemli fark var.
Bu farklardan birincisi Büyük Marmara depremi olarak da anılan İstanbul depremi İzmir’de beklenen depremden daha yakındır. Çünkü Kuzey Anadolu Fayının Marmara denizi içinden geçen fay hattı araştırmalara göre daha yakın zamanda kırılması beklenen bir zondur. İzmir’de ki fay hatları buna göre daha geç tarihlere tarihlendiriliyor.
Diğer fark ise İzmir’de beklenen depremin beklenen İstanbul depremi kadar büyük olmayacağıdır. Çünkü Ege’de ki faylar Marmara faylarına göre daha kısadır. Ayrıca Ege’de ki faylar Marmara’da ki gibi doğrultu atımlı değil normal fay hatlarıdır. Bu sebeplerden dolayı İzmir’de beklenen olası deprem beklenen İstanbul Depremi kadar şiddetli olmayacaktır. Tabi ki deprem tahmin edilemeyen bir doğal afettir ama bazı araştırmalar ile bulunan veriler ve bunların analizleri kesin olmasa da küçük bilgiler verebiliyor. Ama yine de bunların sadece bir tahmin olduğunu unutmamalıyız. Fakat tarihi gerçekliğe de bakıldığında Marmara Depremlerinin Ege depremlerinden çok daha şiddetli olduğu ortadadır.
Deprem Nasıl Oluşur
Deprem jeolojik kökenli doğal afetlerden biridir. Bu doğal afet tahmin edilemeyen yıkıcı bir aktivitedir. Yer kabuğunu oluşturan levha yada plaka adı verdiğimiz parçaların hareketiyle oluşur. Bu plakaların her biri kayaçlardan oluşur ve bunlar arasında binlerce çatlak ve kırık vardır. Deprem Nasıl Oluşur Plakalar altlarında bulunan mağma dediğimiz yarı akışkan lavların üzerinde yavaşça hareket eder. Tıpkı suyun üstündeki tahta bir levha gibi düşünebilirsiniz. Ancak bu lav üzerinde yüzen kocaman bir kütle. İşte bu yavaş hareketler plakaları ve plakalar içindeki çatlakları hareket ettirir. Çatlak ve kırıklar bu hareketlerde esner ve küçük titreşimler gönderir. Ancak levhanın kırılmamış bir kırılması olası olan parçası eğer kırılırsa ortaya büyük bir kuvvet çıkar. İşte bu kuvvet şiddetli bir titreşim ve deprem ortaya çıkarır.
Beklenen tüm büyük depremler kırılması olası plaka alanlarından kırılma ile ortaya çıkacak enerjiyle ilgilidir. Bunu elinizde ki bir kağıt parçasını yarıya kadar yırtmış gibi düşünün. Kağıdın yırtılmış iki parçasını hareket ettirin. Zamanla yırtığın büyüdüğünü yırtılmayan alana doğru yırtığın ilerlediğini göreceksiniz. İşte deprem tahmini de böyledir. O yırtığın ilerleyeceği ve yeni yırtıkların oluşacağı tahmini gibidir.
Deprem Önceden Bilinir mi
Deprem önceden bilinemez. Yukarıda da bahsedildiği gibi depremin bilinirliği çeşitli verilerin analizi ile kesinliği olmayan tahminlerden öteye gidemez. Deprem Önceden Bilinir mi Bazıları deprem erken uyarı sistemlerinin varlığından bahseder. Deprem olmadan dakikalar önce uyarı sistemi var sanır. Aslında burada kastedilen şey tsunami erken uyarı sistemidir. Çünkü tsunamiler suyun altındaki plakaların hareketiyle oluşan depremlerin yaptığı su dalgalanmalarıdır. Bu demek oluyor ki açık denizlerdeki deprem suyu dalgalandırıyor. Bu dalgaların kıyıya gelişi ise zaman alıyor. Yani deprem olduğu an bunu hissediyoruz ve deprem ölçen aletlerde bu depremin büyüklüğünü ve yerini belirliyor. Sonrasında ise denizde dalga yani tsunami oluştuysa bunun kıyıya geliş zamanı hesaplanıyor. Bu hesaba göre bir tehlike var ise halk bilgilendiriliyor. Anlaşılacağı üzere tsunami doğal olarak erken tespit edilebiliyor ama deprem için henüz erken teşhis yok.
Deprem Doğal Afetine Karşı Önlem
Deprem önceden bilinemediği için önlenemez ancak buna karşı alınacak önlemler öncesi, o anı ve sonrası için alınacak tedbirlerdir. Öncesinde yapıları depreme karşı dayanıklı yapmakla ilgilidir. Deprem Doğal Afetine Karşı Önlem Deprem anında soğuk kanlı olmak panik yapmamak ve mevcut en güvenli alanda beklemektir. Sonrası için ise toplanma alanlarında beklemek, yardımlaşmak ve yine panik yapmamaktır. Depreme hazırlıklı olmak için ulaşılabilir bir yerde deprem çantamızın olması ve bu çantada temel gıdalar, su ve düdük gibi malzemelerin hazır bulunması önemlidir.
Türkiye’nin Depremselliği
Türkiye Deprem ülkesidir. Özellikle Marmara bölgesi, Türkiye’nin Depremselliği Doğu Anadolu Bölgesi’nin kuzeyi ve Ege bölgesi depremsellik bakımından en riskli bölgelerdir. Kuzey Anadolu Fayı ve Doğu Anadolu Fayı en şiddetli depremleri üreten faylardır. Ege Bölgesindeki faylar ise daha sık ama kuvvet olarak daha küçük depremler üretir. Yine de Ege bölgesindeki depremlerin 6.0 üzerinde yıkıcı depremler üretebildiğini unutmamalıyız. Sonuçta bu bölge 1.dereceden deprem bölgesidir.
Yurdumuzun Konya ve çevresi özellikle Karaman civarı en az deprem olan alanlarıdır. Depremsellik değerleri 1. Dereceden 5.dereceye kadar ölçeklendirilir. Bu dağılıma göre Konya çevresi dışında hemen hemen her alanda irili ufaklı bir çok deprem olur.
Türkiye’nin bu derece depremsellik içermesi Alp Himalaya sistemi içinde olması ve Afrika ile Arabistan levhalarının Anadolu levhasını kuzeye doğru itmesi. Deprem Fırtınası Nedir? İzmir’de Neden Çok Deprem Oluyor Kuzeyimizdeki Avrasya levhasının ise bizi güneye doğru sıkıştırmasıdır. İki sıkıştırma hareketi içinde kalan Anadolu levhası sürekli hareket halinde olup deprem üretmektedir. Bu durum insanlık tarihi başlamadan öncede böyleydi ve çok daha uzun yıllar boyunca böyle olmaya devam edecek. Ayrıca deprem sonrasında Deprem sözleri ile sevdiklerinize moral olmayı, onları hatırlamayı yanında olmayı bırakmayın.